สำนักพัฒนาระบบบริการสุขภาพ โดยศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านเวชภัณฑ์ กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับ คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดย รศ.ดร.วิทยา กุลสมบูรณ์ และ อ.วรรณา ศรีวิริยานุภาพ ได้ดำเนินการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลราคาอ้างอิงของยาที่จัดทำขึ้นจากการประมวลผลข้อมูลการจัดซื้อยาของหน่วยงานต่าง ๆ ในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขที่รายงานให้แก่ส่วนกลาง และได้นำเสนอค่า Weighted Average Price (WAP) และ Drug Price Discrepancy Index (DPDI) เพื่อเป็นทางเลือกใหม่ในการจัดทำราคาอ้างอิงของยา ที่เหมาะสมขึ้นต่อไป 

บทคัดย่อ :
          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ราคาอ้างอิงของยา และเปรียบเทียบราคาอ้างอิงของยาจำแนกตามลักษณะผูกขาดทางการตลาด ศึกษาข้อมูลจากฐานข้อมูลยา พ.ศ.๒๕๔๔ ของศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านยาและเวชภัณฑ์ กระทรวงสาธารณสุข โดยการคัดเลือกรายการยา ๖๒ รายการจากฐานข้อมูลทั้งในการจัดซื้อรวมระดับจังหวัด ๖๒ รายการ และการจัดซื้อแยกรายโรงพยาบาล ทำการวิเคราะห์ข้อมูลสถิติราคาอ้างอิงของยาโดยใช้ราคาเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักด้วยปริมาณการจัดซื้อ (Weighted Average Price, WAP) และ ดัชนีความแตกต่างของราคายา (Drug Price Discrepancy Index, DPDI) เพื่อสำรวจรายการยาที่มีการจัดซื้อในราคาที่สูงกว่าราคาเฉลี่ยปรับน้ำหนักด้วยปริมาณการจัดซื้อ รวมทั้งเปรียบเทียบราคาเฉลี่ยปรับน้ำหนักด้วยปริมาณการจัดซื้อ และดัชนีความแตกต่างของราคายาจากฐานข้อมูลจัดซื้อรวมและจัดซื้อแยก ผลการศึกษาพบว่าในการวิเคราะห์ความเบี่ยงเบนราคาอ้างอิงของยาจากการจัดซื้อพบรายการยาที่มีความเบี่ยงเบนสูง (DPDI > ๑.๒) จากการจัดซื้อรวมระดับจังหวัด ๑๕ รายการ (ร้อยละ ๒๔) และจากการจัดซื้อแยกรายโรงพยาบาล ๒๐ รายการ (ร้อยละ ๓๒) ค่า WAP และ DPDI สามารถใช้ในการจำแนกกลุ่มยาตามลักษณะตลาด ประกอบด้วย ตลาดผูกขาดรายเดียว (monopoly) ตลาดผูกขาดน้อยราย (oligopoly) ตลาดผูกขาดเป็นหลัก (monopoly dominate) ตลาดแข่งขันเป็นหลัก (competition dominate) และ ตลาดแข่งขันสมบูรณ์ (perfect competition) ทั้งนี้การนำเสนอค่า WAP และ DPDI ตามระดับการผูกขาดจะได้กลุ่มยาเป้าหมายในการติดตามการจัดซื้อเพื่อช่วยป้องกันการจัดซื้อยาในราคาสูง เนื่องจากราคาอ้างอิงมาจากราคาจัดซื้อของสถานบริการ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่สถานบริการทุกแห่งจะต้องรายงานราคาจัดซื้อสู่ศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านยาและเวชภัณฑ์ให้ครบถ้วนเพื่อให้ได้ราคาอ้างอิงที่เป็นตัวแทนที่แท้จริง 
คำสำคัญไทย : ฐานข้อมูลราคาอ้างอิงของยา, ดัชนีความแตกต่างของราคายา 

Abstract :
          The objectives of this study were to analyze the available reference price data and compare the reference price based on the degree of monopoly of the drug market. Drug price data in 2001 from reference price database of the Drugs and Medical Supplies Information Center (DMSIC), Ministry of Public Health were used for the analyses. The 62 drugs were selected from provincial collective drug purchasing database based on their high expenditure. Their purchasing drug prices in provincial collective drug purchasing database as well as in individual purchasing database were studied. Weighted Average Price (WAP) as well as Drug Price Discrepancy Index (DPDI) of each drug were calculated. In addition, the WAP and DPDI of each drug from the two database were compared. Based on the results of the study, the analysis using DPDI to determine high purchased price (DPDI > 1.2) showed that 15 (24%) of the drug purchased by collective purchasing at provincial level, as well as 20 (32%) of the drug purchased by individual purchasing were costly. The WAP and DPDI could determine the degree of monopoly or competition market which could be classified as monopoly, oligopoly, monopoly dominate, competition dominate, and perfect competition. Presentation of the degree of monopoly with WAP and DPDI parameter would indicate the group of target drugs to be monitored. Since the reference price is based upon the hospital purchasing price, it is necessary that every purchasing unit completely reports the data to the DMSIC in order to update the official reference price accordingly.
English Keyword: reference drug price database, drug price discrepancy index 

กดที่นี่เพื่ออ่าน/ download เอกสารฉบับเต็ม

ที่มา : วารสารวิชาการสาธารณสุข ปีที่ 13 ฉบับที่ 5 (กันยายน - ตุลาคม 2547)